تقویت دستگاه ایمنی با رژیم غذایی مناسب

رژیم غذایی تأثیر مستقیمی بر تقویت دستگاه ایمنی بدن دارد که در صورت رعایت اصول تغذیه ای مناسب و صحیح ، بدون شک بدن مقاوم تری خواهیم داشت .

همانطور که قبلا هم اشاره شده بود، رژیم غذایی مناسب ، فاکتور بسیار مهمی در سلامتی افراد به شمار میرود که در ادامه ی مباحث گذشته ، اینبار میخواهیم رابطه ی رژیم غذایی مناسب با تقویت دستگاه ایمنی را به وسیله ی ویتامین ها و املاح های موجود در این زمینه اثبات کنیم.

به نظر شما چرا علاوه بر عوامل متعددی که بر سلامتی و فعالیت دستگاه ایمنی تاثیر دارند ، تغذیه صحیح نیز یکی از عاملهای مهم در این زمینه است؟!

پاسخ کاملا واضح است . زیرا چنانچه فردی ( به طور مثال کودک یا نوجوانی ) مقادیر کافی مواد غذایی حاوی ویتامین و املاح دریافت نکند، دچار سوء تغذیه میشود که نتیجه ی آن ، بروز اختلال در دستگاه ایمنی و در پی آن، افزایش ابتلا به بیماری های مختلف در بدن اوست.

با این وجود پژوهش های مختلف نیز نشان داده اند رژیم غذایی که به میزان کافی حاوی ویتامین C ، بتاکاروتن و روی نباشد ، می تواند در کاهش توانایی دستگاه ایمنی موثر واقع شود.

ضمنا از آن طرف قضیه این احتمال هم وجود دارد که مواد مغذی خاصی قادر باشند تا با تقویت سیستم ایمنی ، حتی احتمال بروز برخی سرطان ها را کاهش دهند.

بیایید از ویتامین ها و املاحی که نقش کلیدی تری در تقویت دستگاه ایمنی دارند سخن بگوییم :

1- ویتامین A : مواد غذایی حاوی این ویتامین به ویژه روغن ماهی و جگر در این رابطه موثر واقع می شوند.
2- ویتامین های گروه B : از مواد غذایی موثر در این رابطه، مخمر، جوانه گندم خام و حبوبات می باشند.
3- ویتامین C : در این رابطه مرکبات، کلم بروکلی و سبزیجات دارای برگ سبز از اهمیت ویژه ای برخوردارند.
4- ویتامین E : مغزها ( آجیل آلات )، دانه های روغنی، جوانه گندم و روغن های گیاهی از مواد غذایی سرشار از این ویتامین هستند.
5- بتاکاروتن : سبزیجات ریشه ای مانند هویج، سبزیجات دارای برگ سبز تیره و میوه های دارای رنگ زرد از قبیل زردآلو و سبزیجات دارای رنگ زرد یا نارنجی ( مثل هویج یا فلفل دلمه ای زرد یا نارنجی ) از جمله مواد غذایی اساسی برای حمایت و تقویت سیستم ایمنی هستند.
6- آهن : کمبود آهن باعث اختلال سیستم ایمنی میگردد. گوشت قرمز، زرده تخم مرغ، سبزیجات دارای برگ سبز و حبوبات سرشار از آهن هستند.
7- روی : یکی از خواص روی تاثیر مثبت در سیستم ایمنی می باشد. جوانه گندم خام ، مرغ، زرده تخم مرغ ، مخمر، مغزها ( آجیل آلات ) و دانه های روغنی، نمونه هایی از مواد غذایی حاوی روی می باشند.
8- سلنیوم : مغزها ( آجیل آلات ) ، دانه های روغنی و حبوبات منابع سرشار از سلنیوم هستند.
9- کلسیم : شیر، لبنیات، فراورده های سویا، سبزیجات دارای برگ سبز، کنجد و تخمه آفتابگردان از منابع مهم حاوی کلسیم هستند.

حال که با مهمترین این مواد آشنا شدیم میخواهیم دلایل مفید بودن آنها را نیز بهتر بشناسیم :

بسیاری از ویتامین ها و املاح ذکر شده، به دلیل دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی ، ضد ویروسی ، ضد میکروبی ، و ضد هیستامینی ، باعث تقویت دستگاه ایمنی می شوند.
این مواد همچنین در حفظ سلامتی گره های لنفاوی و همچنین تولید گلبول های سفید و پادتن ها نیز تاثیر دارند.

برخی از این ویتامین ها و املاح در تبدیل اسیدهای چرب ضروری به پروستا گلندین های دارای خواص ضد التهابی و برخی در محافظت نسبت به آسیب ناشی از آلودگی هوا نقش دارند. همچنین ، آنتی اکسیدان ها ( که ویتامین A، C، E، بتاکاروتن، روی و سلنیوم ، تمامی سبزیجات و میوه جات دارای رنگ نارنجی، قرمز، ارغوانی، زرد، سبز و همچنین سیب زمینی ، مغزها ( آجیل آلات ) ، دانه های روغنی، جوانه ی گندم، سیر، پیاز، ماهی، میگو، مرغ، حبوبات، جگر، تخم مرغ، گوشت بدون چربی و لبنیات از مواد آنتی اکسیدان اصلی هستند ) ، بدن را در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کنند.

( در تعریف رادیکال های آزاد نیز بایستی گفت : موادی هستند که بیشتر در اثر آلودگی هوا، نور خورشید و اشعه های مضر به طور مداوم در بدن ساخته شده و باعث تحلیل و آسیب اعضا و در نتیجه بروز بیماری های گوناگون می شوند. )

شایان ذکر است یکی دیگر از عواملی که در فعالیت سیستم ایمنی نقش دارد، سوخت و ساز چربی هاست. اسید های چرب اساسی امگا 3 و امگا 6 موجود در مواد غذایی در حضور برخی ویتامین ها و املاح به موادی دارای خواص شبه هورمونی به نام پروستا گلندین ها تبدیل می شوند. پروستا گلندین ها در تنظیم فعالیت گلبول های سفید موثر در دفاع بدن بر علیه سرما خوردگی، عفونت و عوامل حساسیت زا نقش دارند. با توجه به این که بدن قادر به ساختن این اسید های چرب نمی باشد، لازم است این مواد از طریق غذای مصرفی به بدن برسند.

در انتها به چند منبع غذایی مفید که برای افزایش مقاومت دستگاه ایمنی بدن توصیه شده است اشاره ای کوتاه میکنیم :

روغن های مایع ، مغزها ( آجیل آلات ) ، دانه های روغنی ( تخمه آفتابگردان، تخمه کدو و … ) ، ماهی های چرب مانند سالمون، تن و ساردین .